Współczesna medycyna chińska korzysta z najnowszych doświadczeń medycyny zachodniej, łącząc ją harmonijnie z ukształtowanym wielowiekową tradycją i doświadczeniem systemem medycyny tradycyjnej, opartej na kilku zasadniczych filarach: filozofii życia, sposobie odżywiania się, stosowaniu naturalnych leków i bardzo bogatej gamy środków relaksacyjno-terapeutycznych, takich jak akupunktura czy akupresura.
Zasady medycyny chińskiej
Filary te nie są oddzielnymi dziedzinami – są ściśle ze sobą zespolone tworząc jeden zwarty system zapobiegania chorobom (wykrywanie i eliminowanie źródeł ich powstawania) oraz dążenia do pełnej harmonii w życiu. Pogodne usposobienie, postawa optymistyczna, umiejętność korzystania z przyjemności, wzajemna życzliwość, psychiczny i fizyczny kontakt z otaczającą człowieka naturą to podstawowe zasady chińskiej filozofii życia. Wszystko, co jest potrzebne do życia znajduje się w najbliższym otoczeniu. Stąd podstawową zasadą odżywiania się jest korzystanie z płodów natury, które powstają w tym klimacie i środowisku, w którym człowiek żyje. Z zasad tych wywodzi się między innymi makrobiotyka. Także do wspomagania zdrowia i leczenia należy używać ziół, minerałów i innych środków naturalnych, które znajdują się w najbliższym środowisku życia człowieka.
Pewnym paradoksem jest fakt, że kierując się zasadami medycyny chińskiej sięgamy do naturalnych leków, które są wytwarzane w Chinach, a więc tak daleko od nas, gdy tymczasem w naszym własnym środowisku jest tyle ziół i innych surowców nie w pełni wykorzystanych. Podstawą dobrego funkcjonowania organizmu jest zgodność i więź z naturą, co wyraża się przede wszystkim w respektowaniu i wykorzystywaniu zasad obiektu energii w przyrodzie i w samym człowieku.
Choroba a medycyna chińska
Drzewo (kolor zielony), ogień (kolor czerwony), ziemia (kolor żółty), woda (kolor niebieski), metal (kolor biały) stanowią pięć podstawowych elementów wpływających na życie człowieka. Z każdym elementem i kolorem wiążą się różne przejawy energii. Odpowiedni kontakt z tymi elementami oraz odpowiedni dobór kolorów zapewniają pożądaną harmonię. Przygotowywanie posiłków, dobór i zestaw surowców pod względem smaków (gorzki, kwaśny, słony, słodki), którym przypisuje się duże znaczenie, jest bardzo ważne, ponieważ złe zestawienie może być przyczyną choroby.
Kiedy pojawia się choroba oznacza to, że wystąpiły zakłócenia w przepływie energii krążącej kanałami zaopatrującymi poszczególne organy i narządy ciała. Aby usunąć te zakłócenia należy odszukać na ciele odpowiednie punkty odpowiadające choremu organowi i zadziałać na nie odpowiednimi bodźcami: nakłucia, uciski, masaż i ogrzewanie. Najczęściej stosuje się akupunkturę, która łączona jest z innymi technikami. Zarówno w naturze jak i w człowieku występują dwa rodzaje energii Yin i Yang, symbolizujące dwubiegunowość wszystkich zjawisk. W harmonijnym życiu oba rodzaje energii uzupełniają się i równoważą, czasem płynnie zmieniają z jednej w drugą, co stanowi warunek dobrego zdrowia i samopoczucia.
Chińska akupresura i akupunktura – łagodzi ból, odmładza i zmniejsza stres
Znana w Chinach od tysięcy lat technika uciskania palcami określonych miejsc na ciele lub też wbijania w nie cienkich igieł staje się wreszcie docenianą gałęzią medycyny. Stosują ją już nie tylko praktycy medycyny alternatywnej, ale również fizjoterapeuci, dentyści, a nawet weterynarze. Nowoczesną odmianą akupunktury jest elektroakupunktura, stosująca igły wyposażone w przewody elektryczne, którymi płynie prąd dodatkowo stymulujący wybrane punkty ciała. Akupunktura jest skuteczna głównie w łagodzeniu bólu. Zaleca się ją osobom pracującym za biurkiem, przy dolegliwościach związanych ze sztywniejącym karkiem, cierpiącym na rwę kulszową, artretyzm, osteoartrozę i migreny. Istnieją też dowody na to, że łagodzi ona uderzenia gorąca u kobiet w okresie okołomenopauzalnym..
O ile z akupresurą nie wiążą się żadne zagrożenia, o tyle źle przeprowadzona sesja akupunktury może być niebezpieczna. Chodzi przede wszystkim o ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez krew. Ponadto wbita w niewłaściwy sposób igła może spowodować ból, a nawet miejscowy paraliż. Dlatego wybierając gabinet akupunktury należy kierować się przede wszystkim referencjami i doświadczeniem lekarza.
Zioła i rośliny w medycynie chińskiej
Imbir – zmniejsza nudności i chroni przed rakiem. Jest obecnie wykorzystywany głównie w postaci proszku jako przyprawa do dań kuchni orientalnej. Ma on ostry smak, który ujawnia się dopiero chwilę po skosztowaniu potrawy. Świeży imbir zawiera sporo olejków eterycznych, dlatego doskonale sprawdza się w naparach oczyszczających górne drogi oddechowe. Liczne badania potwierdzają jego właściwości przeciwwymiotne.
Imbir zaleca się również pacjentom poddanym chemioterapii, jeżeli leczenie wywołuje u nich nudności. Badania potwierdzają też, że jest silnym antyoksydantem i naturalnym środkiem łagodzącym stany zapalne, ból i obrzęki. Z badań wynika, że obecne w imbirze substancje czynne są skuteczne w przypadku raka wątroby, odbytu, piersi, skóry i pęcherzyka żółciowego.
Żeń-szeń – wpływa na jakość życia seksualnego oraz wzmacnia odporność. W tradycyjnej medycynie chińskiej zaleca się stosowanie wywaru z żeń-szenia w celu odzyskania energii. Wykorzystuje się go najczęściej jako suplement diety poprawiający ogólny stan zdrowia, koncentrację i pracę układu odpornościowego, który dodatkowo hamuje proces starzenia. Zapobiega chorobom układu krążenia i oddechowego, a także depresji i stanom lękowym. Żeń-szeń jest traktowany także jako afrodyzjak oraz środek wspierający leczenie dysfunkcji seksualnych u mężczyzn, zwiększający w spermie liczbę plemników i poprawiający ich ruchliwość. Ponadto zaleca się go kobietom w wieku około-menopauzalnym, z uwagi na to, że łagodzi uderzenia gorąca.
Studia nad jego skutecznością często opierają się na podawaniu żeń-szenia w kombinacji z innymi ziołami, niemniej badania prowadzone w azjatyckich ośrodkach naukowych wykazały, że korzeń żeń-szenia zmniejsza ryzyko zachorowania na grypę i przeziębienie, zwalcza wolne rodniki oraz wspomaga koncentrację.
Kurkuma natomiast to lek na wszystko – znamy ją głównie jako składnik przyprawy curry. Coraz więcej badań wskazuje na prozdrowotne właściwości kurkuminy, najważniejszej w kurkumie substancji czynnej. Kurkumina przykuwa uwagę środowiska naukowego przede wszystkim ze względu na działanie przeciwzapalne. Udało się udowodnić, że kurkumina (sama lub w połączeniu z innymi składnikami) zwalcza m.in. raka odbytnicy, trzustki, piersi, prostaty, płuc i jamy ustnej. Dodatkowo badania wykazały, że jest skuteczna w leczeniu choroby Alzheimera i demencji, a także łuszczycy. Eksperymentalnie wykazano również, że kurkumina może ochronić pacjentów ze stanem przed cukrzycowym przed zachorowaniem na cukrzycę typu drugiego.
