Brak apetytu u osób starszych to bardzo częsty problem, który może doprowadzić nawet do niedożywienia. Istotnym jest, aby w odpowiednim czasie przeprowadzić zarówno terapię żywieniową, jak i psychologiczną. Warto wiedzieć, że przyczyn utraty łaknienia może być wiele, a nierzadko gromadzą się one latami. Właśnie dlatego przywrócenie prawidłowych nawyków żywieniowych może trochę potrwać.
Często brak apetytu jest konsekwencją zbyt niskiej świadomości na temat swojego zdrowia. Wiele osób nie wykonuje regularnych badań, a choroby wykrywane są dopiero wtedy, kiedy pojawią się pierwsze objawy (w tym m.in. brak apetytu).
Jedną z przyczyn braku apetytu o osób starszych jest nieprawidłowa higiena jedzenia. Długotrwałe odmawianie posiłków, a także brak systematyczności może spowodować problemy związane z układem pokarmowym. Mogą pojawić się m.in. wrzody, zgaga, bóle w okolicach jelit, wzdęcia, zaparcia itd. Wszystko to sprawia, że osoba starsza niemal całkowicie traci ochotę na jedzenie. Sporym problemem jest również powtarzanie przez wiele lat tych samych błędów żywieniowych, czyli np. spożywanie dużej ilości słodyczy, czy też żywności przetworzonej. Może to doprowadzić do wielu chorób przewlekłych, a tym samym utraty łaknienia.
Innym powodem może być również niedobór substancji odpowiadających za łaknienie, czyli np. cynku. Do innych przyczyn zalicza się m.in. przyjmowanie leków obniżających łaknienie, brak uzębienia oraz choroby dziąseł, demencja/depresja, brak pieniędzy, osłabienie tzw. ogrzewacza (według medycyny chińskiej ogrzewacz to wątroba, śledziona i nerki), obniżony zmysł zapachu i smaku, sarkopenia, zaburzenia snu i zmiany hormonalne.
Jak radzić sobie z brakiem apetytu o osób starszych?
Nie istnieje jedno skuteczne rozwiązanie. W pierwszej kolejności należy w prawidłowy sposób określić przyczynę braku apetytu u osoby starszej. Dopiero wtedy można znaleźć skuteczny sposób na to, aby wyeliminować problem.
Warto skorzystać z poniższych wskazówek:
- Słaba praca układu pokarmowego (m.in. zgaga, trudności z przełykaniem, zbyt mała ilość soków trawiennych): w tym przypadku najlepiej wprowadzić suplementację enzymami trawiennymi; warto dokwasić organizm np. przy użyciu octu jabłkowego; dobrze miksować jedzenie na papkę;
- Niedobór cynku: najprostszym sposobem jest suplementacja;
- Leki obniżające apetyt: na początku należy poznać jak składniki leków reagują na dane grupy pokarmów; kolejnym krokiem jest uzupełnienie niedoborów poprzez suplementację;
- Brak uzębienia oraz bóle dziąseł: należy ograniczyć podawanie pokarmów stałych; warto wprowadzić do diety koktajle; przez spożyciem jedzenie powinno zostać zmiksowane;
- Brak pieniędzy – racjonalne wykorzystywanie produktów spożywczych; brak marnotrawstwa; gotowanie na kilka dni;
- Demencja starcza, depresja lub upośledzenie umysłowe: wprowadzenie probiotyków i neuroprzekaźników; uzupełnienie niedoboru witamin; aktywność fizyczna; fizjoterapia;
- Osłabienie ogrzewacza: podawanie mniejszych porcji posiłków; dobór odpowiednich przypraw; zmniejszenie ilości ciepłych posiłków;
- Obniżony zmysł smaku i zapachu: stosowanie wysokojakościowych tłuszczy lub olejów, które stanowią nośnik zapachów;
- Spadek masy i napięcia mięśniowego (sarkopenia): suplementacja aminokwasami; wprowadzenie dużej ilości wody do codziennej diety;
- Problemy jelitowe (np. zaparcia): zwiększenie aktywności fizycznej; miksowanie jedzenia; suplementacja błonnikiem;
- Zmiany hormonalne i zaburzenia snu: wprowadzanie neuroprzekaźników, eliminacja światła niebieskiego w godzinach wieczornych (jego źródłem jest np. monitor lub telewizor).
